Wady postawy u dzieci
Wadami postawy nazywamy zaburzenia w układzie dźwigni i naprężeń ciała. Nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia, ale ich zlekceważenie może doprowadzić do poważnych powikłań chorobowych (bólów, przeciążeń i zwyrodnień).
Źródła
Tego typu schorzenia uważane są przede wszystkim za choroby cywilizacyjne. Trudno się z tym niezgodzie, gdy zwrócimy uwagę jak mocno rozpowszechniony wśród dzieci jest nawyk spędzania większości czasu w pozycji siedzącej. Młode pokolenie stroni bowiem od gier i zabaw na świeżym powietrzu, wybierając raczej rozrywki płynące z komputerów, smartphonów czy telewizji. Aktywnościowe braki wraz z dużą dawką stresów i przeładowaniem obowiązkami wpływają bardzo negatywnie na mięśnie odpowiedzialne za utrzymanie właściwej postawy. Nie bez znaczenia są tu również źle dobrane obuwie i wyposażenie pokoju, a także niewłaściwy sposób noszenia plecaków. Wady postawy mogą mieć również charakter wrodzony (powstają w okresie prenatalnym).
Do zasadniczych obszarów występowania nieprawidłowości zaliczamy kręgosłup, klatkę piersiową oraz kończyny dolne.
Wady kręgosłupa
W pierwszym przypadku szczególną uwagę poświęcić należy skoliozie czyli skrzywieniu bocznemu. Jest to problem ogólnorozwojowy, ponieważ determinuje wtórne zmiany w układach ruchu, oddechowym i krążenia. Zależnie od stopnia zaawansowania – leczenie może mieć formę gimnastyki korekcyjnej, rehabilitacji bądź nawet operacji. Poważnymi zaburzeniami są również:
- plecy okrągłe – nadmierne uwypuklenie krzywizny piersiowej, odstające łopatki, lordoza szyjna, pochylenie głowy do przodu,
- plecy płaskie – spłaszczenie krzywizny kręgosłupa, ograniczenia ruchomości, opadnięte barki, płaska klatka piersiowa, zmiany przeciążeniowe i zwyrodnieniowe,
- plecy wklęsłe – pogłębienie lordozy lędźwiowej, uwypuklenie pośladków, wypięty brzuch, bóle lędźwiowo-krzyżowe.
Wady klatki piersiowej
W tym obszarze warto pochylić się nad dwoma najważniejszymi problemami – klatce lejkowatej i kurzej. Pierwsza z wad związana jest z niewłaściwym rozwojem przepony bądź chrząstek żebrowych. Przejawia się to zapadnięciem dolnej części mostka, co skutkuje zaburzeniami oddychania i krążenia. Podobne symptomy towarzyszą także klatce piersiowej kurzej, chociaż tutaj mostek wysuwa się do przodu, tworząc wyraźne uwypuklenie.
Wady kończyn dolnych
Pora wreszcie na nieprawidłowości w obrębie kończyn dolnych. Zacznijmy od istotnego elementu przenoszenia ciężaru i amortyzacji podczas chodzenia – stóp. Najpowszechniejszym tu schorzeniem jest płaskostopie czyli obniżenie łuku podłużnego wywołane niewydolnością mięśniowo-wiązadłową. Zbagatelizowanie problemu u dzieci może doprowadzić w przyszłości do poważnych zniekształceń i bólu. Warto również pamiętać o zaburzeniach, takich jak stopa:
- płasko-koślawa – spłaszczenie wysklepienia u skręcenie pięty w kierunku zewnętrznym,
- szpotawa – skręcenie pięty do wewnątrz,
- wydrążona – nadmierne wydrążenie pomiędzy piętą i śródstopiem.
Na zakończenie kilka słów o wadach kolan. Ich koślawość przejawia się skierowaniem do wewnątrz i powstawianiem zewnętrznego kąta rozwartego między osią podudzia a osią uda. Podczas stania na baczność kolana stykają się, a kostki dzieli duża przerwa. Natomiast szponowatość to zauważalna – przypominająca literę „O” – szczelina między kolanami, której towarzyszy często skierowanie palców do wewnątrz. Wady te zazwyczaj ustępują samoczynnie po osiągnięciu odpowiedniego wieku (10 i 2 lata). Utrudnić to mogą nadwaga, zbyt wczesna nauka chodzenia oraz tendencja do siadu „W”. W takich sytuacjach należy zwrócić się po profesjonalną pomoc.
Najlepszą receptą na wszelkie wady postawy jest profilaktyka w postaci wielostronnej aktywności fizycznej. Kiedy zaburzenia już mają miejsce, należy jak najszybciej udać się na konsultacje, podczas których specjalisty zadecyduje o dalszym postępowaniu. W naszym Centrum Medycznym jest to doświadczany – i obdarzony fantastycznym podejściem do małych pacjentów – fizjoterapeuta Agnieszka Wierzbicka. Właściwa reakcja to podstawa, ponieważ stawką jest normalne funkcjonowanie naszych pociech.