Kolonoskopia – przygotowanie. Jak się przygotować do badania?

Kolonoskopia to jedno z najważniejszych badań profilaktycznych, pozwalające na ocenę stanu jelita grubego i wczesne wykrycie zmian, takich jak polipy czy nowotwory. Choć samo badanie trwa zazwyczaj kilkadziesiąt minut, kluczowe dla jego skuteczności jest odpowiednie przygotowanie. Czyste jelita to warunek konieczny, by lekarz mógł dokładnie obejrzeć ściany jelita i nie przeoczyć żadnych niepokojących zmian. Wiele osób obawia się zarówno samego badania, jak i procesu przygotowania – dlatego warto wiedzieć, jak przebiega ten etap, czego się spodziewać i jak ułatwić sobie ten czas. W tym artykule wyjaśnimy krok po kroku, jak przygotować się do kolonoskopii, co można jeść, czego unikać i na co zwrócić uwagę, by badanie przebiegło sprawnie i bez stresu.

Jak przygotować się do kolonoskopii krok po kroku?

Przygotowanie do kolonoskopii jest kluczowe, aby badanie było dokładne i wiarygodne. Na trzy do czterech dni przed badaniem należy rozpocząć dietę lekkostrawną, unikając produktów z pestkami, warzyw strączkowych i pieczywa z pełnego ziarna. Dwa dni przed kolonoskopią najlepiej ograniczyć się do jasnego pieczywa, gotowanego ryżu, makaronu oraz chudego mięsa. Na dzień przed badaniem pacjent powinien przejść na dietę płynną – dozwolone są klarowne buliony, woda, herbata i soki bez miąższu. Zgodnie z zaleceniem lekarza należy przyjąć specjalny preparat przeczyszczający, który oczyści jelita. Preparat ten rozpuszcza się w wodzie i pije się go etapami, co wiąże się z częstymi wizytami w toalecie. W dniu badania nie wolno już nic jeść, a picie wody należy zakończyć na kilka godzin przed procedurą – zgodnie z instrukcją lekarza. Osoby przyjmujące leki powinny wcześniej ustalić z lekarzem, które z nich należy zażyć w dniu badania. Ważne jest też, by poinformować personel medyczny o wszystkich chorobach przewlekłych, alergiach i lekach. W dniu badania warto zabrać ze sobą dokument tożsamości oraz wyniki wcześniejszych badań. Przed wejściem na badanie należy jeszcze opróżnić pęcherz. Dokładne przestrzeganie tych zasad ułatwi przebieg badania i pozwoli uzyskać rzetelny wynik.

Ile godzin przed kolonoskopią pić Fortrans?

Około godziny 16:00-18:00 należy zacząć pić środek przeczyszczający, wypić połowę porcji z przepisanego opakowania, jeśli jest to Fortrans, należy wypić dwie saszetki rozpuszczone w 2 litrach wody. Dla podniesienia walorów smakowych, rekomenduje się wypicie preparatu schłodzonego z dodatkiem soku z cytryny bez miąższu. W razie złej tolerancji należy wydłużyć czas między porcjami do 30min., nie leżeć jeśli są nudności. Jeśli są przepisane inne środki przeczyszczające, dzień przed badaniem wypić połowę środka z opakowania. W dniu badania bez jedzenia, wodę niegazowaną można spożywać do 4 godzin przed przeprowadzeniem badania kolonoskopii. Picie środka przeczyszczającego należy zakończyć na 4-5 godzin przed badaniem. Czas potrzebny do wypicia tego środka to około 2 godziny, więc należy go zacząć pić na około 6-7 godzin przed wyznaczonym terminem kolonoskopii. *Jeśli kolonoskopia jest o godzinie 9:00 rano, to należy drugą porcję preparatu zacząć pić około 3:00 nad ranem, zakończyć o godz. 5:00. *Jeśli kolonoskopia jest o godzinie 18:00, drugą porcję preparatu przeczyszczającego należy zacząć pić około godz. 12:00, zakończyć o 14:00. Należy wypić całą porcję preparatu przeczyszczającego (w przypadku Fortransu to jest 4 saszetki). *Osoby o wadze powyżej 100kg lub cierpiący na zaparcie, powinny wypić większą ilość środka przeczyszczającego (1,5-2x porcja podstawowa).

Ile trwa oczyszczanie jelit przed kolonoskopią?

Oczyszczanie jelit przed kolonoskopią zazwyczaj trwa od kilku do kilkunastu godzin. Proces rozpoczyna się po przyjęciu środka przeczyszczającego, najczęściej wieczorem dzień przed badaniem. Działanie leku, takiego jak Fortrans, zaczyna się zwykle po 1–2 godzinach od rozpoczęcia picia. Wypróżnienia są wtedy częste i wodniste, mogą występować co kilkanaście minut. Cały proces oczyszczania może potrwać od 4 do nawet 8 godzin, w zależności od organizmu pacjenta. Jeśli badanie zaplanowane jest na popołudnie, część preparatu podaje się także rano w dniu kolonoskopii, co przedłuża czas przygotowania. Objawem skutecznego oczyszczenia jest oddawanie przezroczystego lub jasnożółtego płynu bez resztek pokarmu. W tym czasie należy pozostać w domu i unikać aktywności poza toaletą. Warto przygotować się na osłabienie i lekkie odwodnienie – zaleca się picie wody lub elektrolitów. Dobrze przeprowadzone oczyszczanie jelit jest kluczowe, by lekarz mógł dokładnie obejrzeć wnętrze jelita grubego i przeprowadzić badanie bez przeszkód.

Kiedy wiadomo, że jelito jest dobrze oczyszczone?

Dobrze oczyszczone jelito to warunek konieczny do przeprowadzenia skutecznej kolonoskopii. Oznaką skutecznego oczyszczenia jest wypróżnianie się jasnym, wodnistym płynem – najlepiej przezroczystym lub jasnożółtym. Nie powinno być w nim widocznych resztek jedzenia, śluzu ani mętnego osadu. Im bardziej klarowna treść jelitowa, tym lepsza widoczność dla lekarza podczas badania. Jeśli stolec wciąż jest ciemny lub zawiera resztki, oznacza to, że oczyszczanie nie jest jeszcze zakończone. W takiej sytuacji może być konieczne przyjęcie dodatkowej porcji środka przeczyszczającego, po konsultacji z lekarzem. U niektórych osób proces ten przebiega szybciej, u innych może trwać dłużej – to zależy m.in. od diety i perystaltyki jelit. Ważne jest, aby postępować zgodnie z instrukcjami lekarza i dokładnie stosować się do zaleceń dotyczących diety i preparatu przeczyszczającego. Nieskuteczne oczyszczenie jelita może spowodować konieczność powtórzenia badania. Dlatego warto zwracać uwagę na wygląd wydalanej treści i skonsultować się z personelem medycznym, jeśli coś budzi wątpliwości.

Jaką dietę stosować przed kolonoskopią?

Dieta przed kolonoskopią ma kluczowe znaczenie dla skutecznego oczyszczenia jelit. Już na 3–5 dni przed badaniem warto zacząć unikać produktów bogatych w błonnik. Należy zrezygnować z pieczywa pełnoziarnistego, warzyw strączkowych, kapustnych, owoców z pestkami i orzechów. Zalecana jest dieta lekkostrawna – oparta na białym pieczywie, makaronie, ryżu, gotowanym mięsie i chudych wędlinach. Można spożywać też jajka na miękko, klarowne zupy i kisiel. Dwa dni przed badaniem warto przejść już na dietę półpłynną lub papkowatą, by odciążyć przewód pokarmowy. Dzień przed kolonoskopią obowiązuje dieta płynna – dozwolone są klarowne buliony, woda, słaba herbata i jasne soki bez miąższu. Nie wolno jeść stałych pokarmów ani produktów mlecznych. Ciemne płyny, jak czerwony sok czy kawa, również są niewskazane, bo mogą zabarwić ściany jelita. W dniu badania należy całkowicie powstrzymać się od jedzenia. Picie wody może być dozwolone tylko do określonej godziny – zgodnie z instrukcją od lekarza. Przestrzeganie diety ułatwia działanie środków przeczyszczających i zwiększa skuteczność badania.

Czego nie wolno robić przed kolonoskopią?

Przed kolonoskopią nie wolno spożywać pokarmów bogatych w błonnik, takich jak warzywa strączkowe, kapusta, owoce z pestkami czy pieczywo pełnoziarniste. Nie należy jeść żadnych nasion, orzechów ani pestek, ponieważ mogą utrudnić ocenę jelita podczas badania. W dniu poprzedzającym kolonoskopię nie wolno jeść stałych posiłków – dozwolone są tylko klarowne płyny. Zabronione jest także picie napojów o ciemnym kolorze, jak czerwony sok, kawa czy cola, ponieważ mogą zabarwić jelito i wprowadzić lekarza w błąd. Nie wolno spożywać mleka ani produktów mlecznych, ponieważ pozostawiają osad w jelicie. Należy unikać alkoholu, który może odwodnić organizm i zakłócić działanie środków przeczyszczających. Nie powinno się przyjmować niektórych leków, zwłaszcza przeciwkrzepliwych, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. W dniu badania nie wolno już nic jeść ani pić (chyba że lekarz zaleci inaczej). Nie powinno się palić papierosów przed badaniem, bo mogą podrażnić przewód pokarmowy. Ważne jest również, by nie bagatelizować zaleceń i nie przerywać przygotowań, nawet jeśli objawy oczyszczania są uciążliwe.

Umów wizytę: Kolonoskopia Warszawa prywatnie